Cách nấu cơm lam đặc sản của núi rừng Tây Bắc

Cơm lam là một món ăn đặc trưng của người dân vùng cao Tây Bắc, được làm từ gạo nếp nhồi vào ống tre hoặc nứa rồi nướng trên lửa. Món cơm này có mùi thơm đặc biệt của gạo, gừng và tre, ăn kèm với muối vừng, đậu phộng và rau rừng. Cơm lam không chỉ là món ăn bình dị, dân dã mà còn rất ngon. Món ăn này cũng là một biểu tượng văn hóa của người miền núi.

Tuy nhiên bạn không cần lên tận Tây Bắc để thưởng thức cơm lam. Bạn có muốn thử làm cơm lam tại nhà để cảm nhận hương vị núi rừng đặc sắc không? Nếu có, hãy theo dõi bài viết này để biết cách nấu cơm lam ngon, dẻo thơm như người Tây Bắc nhé!

Nguyên liệu làm cơm lam

Để làm cơm lam, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:

• Gạo nếp: 1kg
• Gừng: 1 củ
• Nước dừa: 200ml
• Tre: 7 ống
• Lá chuối: 1 chiếc
• Đậu phộng: 200g
• Mè trắng: 100g
• Muối tinh: 2 muỗng canh

Bạn có thể tìm mua gạo nếp và tre tại các chợ hoặc siêu thị. Lưu ý chọn loại gạo nếp có hạt to, tròn và dẻo. Tre thì nên chọn loại từ tháng 10 đến tháng 1, tươi xanh, không sâu mọt, héo úa. Nếu không có lá chuối, bạn có thể thay bằng lá dong.

Cách nấu cơm lam ngon, dẻo thơm

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, cách nấu cơm lam sẽ theo các bước:

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

Để tạo ra cơm lam hoàn hảo, việc sơ chế nguyên liệu là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Gạo nếp được lựa chọn kỹ càng, rửa sạch để loại bỏ sạn cát, sau đó ngâm trong nước từ 4 đến 6 tiếng để hạt gạo nở mềm. Quá trình ngâm giúp gạo nếp trở nên dẻo và khi nấu chín sẽ có độ mềm mịn đặc trưng của cơm lam. Sau khi ngâm xong, gạo nếp được vớt ra và vo sạch lại với nước, để ráo.

Gừng – một trong những gia vị quan trọng không thể thiếu trong cơm lam. Gừng được cạo vỏ, rửa sạch và giã nhuyễn, sau đó trộn chung với gạo nếp đã ngâm. Gừng mang đến hương vị đặc biệt, đậm đà và cân bằng cho món ăn.

Lá chuối – một phần không thể thiếu để hoàn thiện cơm lam. Lá chuối được rửa sạch để loại bỏ bụi bẩn, sau đó được cắt thành từng miếng nhỏ hoặc miếng vuông tùy thích. Lá chuối không chỉ đẹp mắt mà còn tạo ra một mùi thơm tự nhiên, đặc trưng cho cơm lam.

Tre – vật liệu chính để tạo nên hình dáng độc đáo cho cơm lam. Tre được chặt thành từng khúc dài, sau đó dùng dao phạt đi 2 đầu và rửa sạch. Nhờ vào tre, cơm lam trở nên đặc biệt và hấp dẫn.

Bước 2: Cho gạo vào ống tre

Đây là bước quan trọng và phức tạp trong cách nấu cơm lam, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo của người thợ làm cơm lam. Trước tiên, các miếng lá chuối được cuộn lại và nhét chặt vào ống tre, đảm bảo lá chuối bịt kín một đầu ống. Lá chuối không chỉ tạo nên hương vị đặc biệt mà còn giữ cho cơm lam trong ống tre không bị tràn đổ trong quá trình nấu nướng.

Sau đó, phần gạo đã được trộn kỹ với gừng giã nhuyễn được đổ vào ống tre. Quá trình này cần sự khéo léo và điều chỉnh tỉ mỉ, để đảm bảo mỗi ống tre được điền đầy gạo một cách chắc chắn, không gây trống trải hoặc chật chội. Gừng giã nhuyễn mang đến hương vị đặc trưng và đậm đà, là điểm nhấn quan trọng của cơm lam.

Không chỉ dừng lại ở đó, phần nước dừa tươi được đổ vào ống tre, ngập xâm xấp toàn bộ gạo. Nước dừa tươi giúp cơm lam mềm mịn và thơm ngon, tạo nên hương vị độc đáo và hấp dẫn.

Cuối cùng, để hoàn thiện quá trình cho gạo vào ống tre, dùng lá chuối cuộn tròn lại bịt kín đầu ống tre còn lại. Việc này đảm bảo cơm trong ống tre được giữ an toàn trong suốt quá trình nấu nướng, từ đó giữ được hương vị tinh tế và chất lượng của cơm lam.

Bước 3: Nấu cơm lam

Bước quyết định thành công của cơm lam chính là quá trình nấu. Đầu tiên, chúng ta cần đốt cháy than củi hoặc rơm đã chuẩn bị, sau đó đặt các ống tre đã chuẩn bị sẵn lên nướng chín. Quá trình nấu cơm lam này yêu cầu sự tinh tế và kỹ năng của người thợ nấu cơm lam. Khi thấy có hơi nước bốc lên từ miệng ống tre và mùi thơm tỏa ra, đó là dấu hiệu cơm lam đã chín đều và đạt được hương vị đặc trưng của nó.

Sau khi cơm lam đã chín, lấy ống tre ra và để nguội. Đây là bước quan trọng để giữ nguyên hương vị và độ giòn của cơm lam. Tiếp theo, sử dụng dao để tách bỏ lớp vỏ ngoài của ống tre, để lại một lớp lạt giang mỏng bên trong. Lớp lạt giang là phần thơm ngon và béo ngậy nhất của cơm lam, khiến cơm trở nên hấp dẫn và đậm đà hơn.

Bí quyết thưởng thức đậm đà – Cuối cùng, đã đến lúc thưởng thức cơm lam đậm đà và hấp dẫn. Mở ra những chiếc ống tre đã nướng, bạn sẽ cảm nhận ngay hương thơm tinh tế lan tỏa trong không gian. Hãy thưởng thức từng hạt cơm trong suốt lớp lạt giang mỏng mịn, vị ngọt đậm đà của gạo nếp hòa quyện với hương vị thơm từ gừng giã nhuyễn. Món cơm lam độc đáo và hấp dẫn chắc chắn sẽ làm bạn thêm phần say mê và trân quý những nét văn hóa truyền thống từ vùng cao Tây Bắc.

Ngoài hương vị ngon tuyệt, cơm lam còn mang theo sự tinh tế trong cách chế biến và thưởng thức. Sự kết hợp tinh hoa giữa nguyên liệu thiên nhiên và kỹ thuật truyền thống tạo nên món ăn đặc biệt này, đồng thời thể hiện tình yêu và tự hào của người dân vùng cao Tây Bắc đối với nghệ thuật ẩm thực của họ.

Bước 4: Làm muối vừng

Muối vừng là một trong những thành phần không thể thiếu trong cơm lam. Để tạo ra muối vừng đậm đà, đầu tiên, đậu phộng được chọn lựa kỹ càng, nhặt bỏ hạt hư và lép. Sau đó, đậu phộng được rang trên chảo với lửa nhỏ, để hạt đậu chín vàng đều cả hai mặt. Quá trình rang đậu phộng giúp tăng cường hương vị và tạo nên sự giòn tan, đặc trưng của muối vừng.

Tiếp theo, bước đến là việc tạo nên chất liệu đặc biệt cho muối vừng. Muối tinh được đổ vào chảo và đun nóng trên lửa vừa, sau đó kết hợp với đậu phộng đã rang. Quá trình này đảm bảo muối tinh hòa quyện với hương vị và màu sắc đặc trưng của đậu phộng rang, tạo nên một hỗn hợp muối vừng độc đáo và hấp dẫn.

Để làm cho muối vừng thêm hương vị đậm đà, mè được cho vào rang trên chảo với lửa nhỏ, đảo đều trong 2 – 3 phút. Khi thấy hạt mè chuyển màu nâu bóng, phát ra tiếng nổ nhỏ, điều này cho thấy muối vừng đã hoàn hảo.

Cuối cùng, hỗn hợp muối vừng, đậu phộng rang và mè rang được cho vào cối giã nhuyễn hoặc giã sơ, tùy theo khẩu vị của mỗi người. Quá trình giã nhuyễn này tạo nên muối vừng thơm ngon, độc đáo và hấp dẫn, là điểm nhấn hoàn hảo cho món cơm lam tinh tế.

Hãy cùng thưởng thức cơm lam với muối vừng độc đáo và thơm ngon, để tận hưởng trọn vẹn hương vị đặc trưng từ vùng cao Tây Bắc. Sự kết hợp tinh tế giữa các nguyên liệu tự nhiên và kỹ thuật truyền thống đã tạo nên món ăn độc đáo và hấp dẫn này

Bước 5: Thưởng thức cơm lam

Cơm lam có nhiều cách thưởng thức độc đáo, tùy theo khẩu vị và sở thích của mỗi người.

Đầu tiên, bạn có thể thưởng thức cơm lam ngay sau khi nấu, khi cơm vừa chín, hương thơm ngào ngạt lan tỏa và đậu phộng rang còn giòn tan. Bạn cũng có thể để cơm nguội rồi cắt thành từng miếng nhỏ, tạo nên hình thức độc đáo và dễ dàng cho việc thưởng thức.

Cơm lam được kết hợp cùng muối vừng và rau rừng tươi ngon như lá mơ, lá sung, lá gấc…, hoặc các loại thịt nướng, xông khói tùy thích như thịt trâu gác bếp hay thịt lợn gác bếp. Sự kết hợp này tạo ra một trải nghiệm ẩm thực độc đáo và đậm đà, khiến bạn khám phá vị ngọt dẻo từ gạo nếp, hương thơm nồng nàn từ gừng và tre, vị mặn giòn của muối vừng, và hương vị chua thanh từ rau rừng.

Nhận xét

Cách nấu cơm lam không quá khó khăn như bạn nghĩ. Chỉ cần chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu và làm theo các bước hướng dẫn trên, bạn sẽ có được một món cơm lam ngon, dẻo thơm như người Tây Bắc. Bạn có thể làm cơm lam cho gia đình hay bạn bè vào những dịp cuối tuần hoặc picnic ngoài trời để cùng nhau thưởng thức món ăn đặc sản của núi rừng này.